زهره پندی

قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰

۲۸۸

چکیده

در این فعالیت بچه‌ها قطعه‌هایی از جدول ۱ تا ۱۰۰ که به صورت ناقص در اختیارشان قرار گرفته را کامل می‌کنند. این کار فرصتی برای بیان ایده‌های دانش‌آموزان درباره‌ی اعداد و ارتباط آن‌ها با هم فراهم می‌کند.

در هر کدام از قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰، با توجه به عددهای نوشته شده، عددهایی را پیدا کنید که باید در خانه‌های خالی نوشته شوند.

قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰
شرح فعالیت
گام اول؛ مواجهه

با نمایش دادن جدول ۱ تا ۱۰۰، برای دانش‌آموزان توضیح دهید که در این جلسه قرار است فعالیت‌های جدیدی درباره‌ی ساختار اعداد در این جدول انجام دهند. می‌توانید از ابزار کاغذی «جدول ۱ تا ۱۰۰» یا ابزار مجازی «جدول ۱ تا ۱۰۰» برای این منظور استفاده کنید.

گام دوم؛ کار فردی

به هر کدام از دانش‌آموزان یک قطعه از یک جدول ۱ تا ۱۰۰ را بدهید، تا آن را کامل کنند. از کاربرگ «قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰» می‌توانید به همین منظور استفاده کنید.

دانش‌آموزان به کمک درکی که از اعداد دارند و ساختاری که در جدول دیده‌اند، تلاش خواهند کرد تا اعداد مناسب را در خانه‌های خالی قطعه‌ها بنویسند.

خوب است هنگام انجام این فعالیت به دانش آموزان سر بزنید و از آن‌ها درباره آنچه انجام می‌دهند، توضیح بخواهید. برای مثال می‌توانید سوال‌های زیر را از دانش‌آموزان بپرسید:

  • چطور فهمیدی که باید این عدد را اینجا بنویسی؟
  • چطور بدون این که بقیه‌ی عددها را بنویسی می‌توانی عدد این خانه را پیدا کنی؟

این سر زدن کمک می‌کند که از روش‌های دانش‌آموزان و درک آن‌ها از یکی‌ها و ده‌تایی‌ها و یکان و دهگان یک عدد دورقمی، آگاه شوید. همچنین می‌توانید هنگام بازگو کردن ایده‌ها، همین واژه‌ها را استفاده کنید و این امکان را ایجاد نمایید که دانش‌آموزان واژه‌ها را در ترکیب‌های مناسب بشنوند تا بتوانند آرام، آرام از آن‌ها استفاده کنند. برای مثال این‌طور بازگو می‌کند که: «آهان، پس تو از آنجایی که می‌دانستی ۷۵ ، یک ده‌تایی از ۶۵ بیشتر است و عددهای زیر هم در جدول، ده تا ده تا زیاد می‌شوند، ۷۵ را در زیر ۶۵ نوشتی!».

گام سوم؛ گفت‌وگوی کلاسی

در انتها، در یک گفت‌و گوی جمعی در کلاس، از دانش‌آموزان بخواهید ایده‌ها و روش‌هایشان را به اشتراک بگذارند. در این گفت‌وگو خوب است قدمی به جلو بردارید. مثلاً از بچه‌ها بپرسید:

  • برای پیدا کردن عدد خانه‌ی پایینی ۴۵، از ۴۵ شروع به شمردن کردی و ۱۰ تا شمردی. با این کار، چند تا به ۴۵ اضافه کردی؟
  • گفتی که برای پیدا کردن عدد خانه‌ی بالایی ۲۴، ۱۰ تا از آن کم می‌کنی، آیا این کار را برای پیدا کردن خانه‌ی بالایی عددهای دیگر هم می‌توانی انجام دهی؟
  • چرا می‌توانی برای پیدا کردن خانه‌ی پایینی، یکی به ده‌تایی‌ها اضافه کنی؟
  • برای پیدا کردن خانه‌ی پایین سمت چپ، ۱۰ تا اضافه و یکی کم کردی! چطور می‌توانی با یک عمل آن را پیدا کنی؟

در این گام می‌توانید از ابزار مجازی شابلون متحرک روی جدول ۱ تا ۱۰۰  – که در پیوست این فعالیت موجود است – برای نشان دادن این که راه حل‌های پیشنهادی (مثلاً منهای ۱۱ کردن برای پیدا کردن عدد بالای سمت چپ یک عدد) می‌تواند برای عددهای مختلف در جدول به‌کار گرفته شود، استفاده کنید و درباره‌ی چرایی درستی آن در کلاس گفت‌وگو کنید.

  • ساختن قطعه‌هایی از جدول ۱ تا ۱۰۰ می‌تواند فرصتی برای توسعه این طرح باشد. یعنی معلم می‌تواند قطعاتی از جدول را به صورت کاملا خالی به دانش‌آموزان بدهد و از آن‌ها بخواهد با نوشتن دو یا چند عدد، آن را به قطعه‌ای از جدول ۱ تا ۱۰۰ تبدیل کنند و به دوست خود بدهند تا آن را کامل کند.

    قطعه‌های خالی جدول ۱ تا ۱۰۰

    برای این منظور معلم می‌تواند از کاربرگ قطعه‌های خالی جدول ۱ تا ۱۰۰ که در پیوست آمده است، استفاده کند.

     

  • ساختن قطعه‌‌های دیگری از جدول ۱ تا ۱۰۰ با شکل‌های مختلف می‌تواند فرصت دیگری برای توسعه باشد.
    برای این منظور می‌توانید کاغذ شطرنجی در اختیار دانش‌آموزان قرار دهید تا قطعه‌ی مورد نظرشان را رسم کنند و با نوشتن یک یا دو عدد در آن، پازلی بسازند و به دوستشان بدهند تا آن را حل کند.

    فایل کاغذ شطرنجی به این طرح پیوست شده است.

منابع آموزشی مربوط به این طرح درس

  • ابزار مجازی
    جدول ۱ تا ۱۰۰
    هوشمند حسن‌نیا
    جدول ۱ تا ۱۰۰

    در این جدول ۱ تا ۱۰۰، با کلیک کردن روی خانه‌ها می‌توانید آن‌ها را به رنگ‌های مختلف دربیاورید. ضمنا با انتخاب دکمه‌ی «عددها را خاموش و روشن کن» می‌توانید عدد…

  • ابزار مجازی
    شابلون متحرک روی جدول ۱ تا ۱۰۰
    هوشمند حسن‌نیا
    شابلون متحرک روی جدول ۱ تا ۱۰۰

    در این ابزار مجازی یک جدول ۱ تا ۱۰۰ و یک شابلون روی آن وجود دارد که می‌توانید آن را روی جدول حرکت دهید. با کلیک کردن روی هر یک…

  • ابزار کاغذی
    برگه‌‌های شطرنجی
    زهره پندی
    برگه‌‌های شطرنجی

    برگه‌های شطرنجی در فعالیت‌های زیادی به‌کار می‌آیند. هر کدام از این فعالیت‌ها ممکن است به برگه‌ای شطرنجی با خانه‌هایی با اندازه‌ای ویژه نیاز داشته باشند. در فایل‌های زیر برگه‌های شطرنجی،…

  • کاربرگ
    قطعه‌های خالی جدول ۱ تا ۱۰۰
    زهره پندی
    قطعه‌های خالی جدول ۱ تا ۱۰۰

    اگر دانش‌آموزان با جدول ۱ تا ۱۰۰ و چگونگی قرار گرفتن عددها در این جدول آشنا باشند، طراحی قطعه‌هایی از آن می‌تواند فرصتی برای حل و طرح مسئله باشد. معلم…

  • کاربرگ
    قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰
    زهره پندی
    قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰

    هر قطعه، قسمتی از یک جدول ۱ تا ۱۰۰ است. دانش‌آموزان با پر کردن قطعات با عددهای مناسب، درک خود از اعداد و ارتباط میان آن‌ها در این جدول را…

  • ابزار کاغذی
    جدول ۱ تا ۱۰۰
    زهره پندی
    جدول ۱ تا ۱۰۰

    از جدول ۱ تا ۱۰۰ می توانید در فعالیت‌های متنوع بسیاری استفاده کنید. حتی دیدن این جدول نیز می‌تواند به درک عددی دانش آموزان در اوایل دوره دبستان کمک کند.

دیدگاه‌ها

۲ پاسخ به “قطعه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰”

  1. سارا رحیمی نیم‌رخ
    سارا رحیمی

    سلام
    با تشکر از مطالب مفید شما، پیشنهاد میکنم تنوع اشکال قطعه ها بیشتر باشد. مثلا قطعات به شکل پلّه یا اشکال نامنظم باشند.

    1. زهره پندی نیم‌رخ
      زهره پندی

      ممنون از پیشنهادتون
      با توجه به پیشنهاد شما، یک قسمت به توسعه‌ی فعالیت اضافه شد که در آن، دانش‌آموزان در صفحه‌های شطرنجی قطعه‌های دلخواهشان را می‌سازند، یک یا دو عدد در این قطعه‌ها می‌نویسند و آن‌ها را به عنوان پازل، به هم می‌دهند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *