حدس اعداد در جدول ۱ تا ۱۰۰

۲۰۴

چکیده

در این بازی دانش‌آموزان تلاش می‌کنند با طرح پرسش‌هایی که پاسخ آن‌ها بله یا خیر است، عددی که دوستشان انتخاب کرده را پیدا کنند. بازی حدس بزن در جدول ۱ تا ۱۰۰ انجام می‌شود و فرصت فکر کردن به ویژگی‌های مشترک و جالب اعداد را فراهم می‌کند.

یک عدد در جدول ۱ تا ۱۰۰ انتخاب شده است.

سؤال بپرسید و این عدد انتخاب شده از میان ۱عداد ۱ تا ۱۰۰ را پیدا کنید!

جدول ۱ تا ۱۰۰
شرح فعالیت

این فعالیت در گروه‌های دو نفره یا بیشتر انجام می‌شود.

در گروه، هر بار یک نفر، عددی از میان اعداد ۱ تا ۱۰۰ انتخاب می­‌کند. مانند بازی بیست سؤالی، افراد دیگر باید بتوانند با طرح تعداد مشخصی پرسش­ با جواب بله یا خیر (مثلاً ۱۰ پرسش)، عدد او را حدس بزنند.

برای راحتیِ دانش‌­آموزان، خوب است در ابتدا به هر گروه یک جدول ۱ تا ۱۰۰ داده شود تا روی اعدادی را که با پرسش‌­هایشان حذف می‌کنند، خط بکشند. برای این منظور می‌توانید از ابزار کاغذی «جدول ۱ تا ۱۰۰» استفاده کنید.

برای مثال اگر دانش‌­آموزی بپرسد: «آیا عدد شما، در شمارش ۵‌ تا ۵‌ تا گفته می‌شود؟» و جواب خیر باشد، در جدول، اعداد ستون پنجم و آخر حذف می‌شود.

شمارش-۵تا-۵تا

برای توضیح بازی می‌توانید ابزار مجازی «جدول ۱ تا ۱۰۰» را در کلاس نمایش دهید. یک عدد انتخاب کنید و بازی را با همه‌ی دانش‌آموزان پیش ببرید و با هر پاسخ، خانه‌های حذف شده را رنگ کنید تا عدد مورد نظرتان پیدا شود.

  • بهتر است سؤال‌ها و پاسخ­‌های دانش‌آموزان مکتوب شود تا  بتوانند پس از بازی درباره کارایی هر سوال گفتگو کنند و از این بازاندیشی در انتخاب سؤال‌هایشان در دور بعدی استفاده کنند. مثلا آن‌ها می‌توانند درباره این که کدام یک از این دو تا سوال کارآمدتر بود، گفتگو کنند: سوال «آیا عدد شما زوج است؟» یا سوالِ «آیا عدد شما ۲۴ است؟»
  • از طریق این فعالیت، دانش‌آموزان می‌توانند ویژگی‌های اعداد را ببینند. برای مثال ممکن است به زوج یا فرد بودن، بخش‌پذیری‌ها، بازه‌ای که عدد در آن قرار می‌گیرد، تعداد رقم‌های عدد، ویژگی رقم‌های عدد و … توجه شود. برای برخی از دانش‌آموزان ممکن است این ویژگی‌ها جدا از هم باشد اما با خط زدن اعداد دیده می‌شود که ارتباط آن‌ها با هم چگونه است و تا چه حد سوال خوبی پرسیده‌اند. برای مثال، پس از پرسش «آیا عدد شما، در شمارش ۵تا ۵تا گفته می‌شود؟»، دانستن پاسخ پرسش «آیا عدد شما، یکان پنج یا صفر دارد؟»، اطلاعات جدیدی به‌دست نمی‌دهد.
  • این بازی زمینه‌ی خوبی برای طرح گزاره‌های مرکب نیز هست. پرسش «آیا عدد شما، یکان پنج یا صفر دارد؟»، نمونه‌ای از چنین گزاره‌هایی است. شاید دانش‌آموزان ایده‌ای برای طرح چنین پرسش‌هایی نداشته باشند؛ در این صورت، معلم می‌تواند دانش‌آموزان را با چنین پرسش‌هایی آشنا کند؛ البته نه با هدف آموزش مستقیم منطق! به این ترتیب، دانش‌آموزان با گزاره‌هایی شامل، «یا» و «و» آشنا می‌شوند.
  • این فعالیت را می‌توان برای اعداد در هر بازه‌ی دیگری هم اجرا کرد. فقط هر بار باید مشخص شود که دقیقاً چه بازه‌ای در نظر گرفته‌ شده است.
    اگر بازه‌ی مورد نظر، اعداد دیگری را شامل شود، دیگر استفاده از جدول اعداد امکان‌پذیر نیست. در این حالت دانش‌آموزان می‌توانند از محور اعداد یا جدول‌های دیگری برای بازنمایی همه‌ی اعداد بازه‌ی مورد نظرشان استفاده کنند. 
  • کشیدن یک نقاشی با رنگ کردن برخی از خانه‌های جدول ۱ تا ۱۰۰ و توصیف آن نقاشی با استفاده از ویژگی‌های اعداد و شکل نقاشی شده می‌تواند فرصتی برای توسعه‌ی این فعالیت فراهم کند.

    مثلاً این نقاشی را می‌توان اینطور توصیف کرد:

    • از ۵ تا ۴۱ را ۹‌تا ۹‌تا بشمار و رنگ کن.
    • حالا جدول را طوری رنگ کن که خانه‌های رنگی جدول نسبت به خط تقارن افقی و عمودی آن، قرینه باشند.

    نقاشی در جدول اعداد

منابع آموزشی مربوط به این طرح درس

  • ابزار مجازی
    جدول ۱ تا ۱۰۰
    هوشمند حسن‌نیا
    جدول ۱ تا ۱۰۰

    در این جدول ۱ تا ۱۰۰، با کلیک کردن روی خانه‌ها می‌توانید آن‌ها را به رنگ‌های مختلف دربیاورید. ضمنا با انتخاب دکمه‌ی «عددها را خاموش و روشن کن» می‌توانید عدد…

  • ابزار کاغذی
    جدول ۱ تا ۱۰۰
    زهره پندی
    جدول ۱ تا ۱۰۰

    از جدول ۱ تا ۱۰۰ می توانید در فعالیت‌های متنوع بسیاری استفاده کنید. حتی دیدن این جدول نیز می‌تواند به درک عددی دانش آموزان در اوایل دوره دبستان کمک کند.

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *