کدام یک از چهار عدد روبه‌رو با بقیه فرق می‌کند؟
شرح فعالیت
گام اول؛ گفت‌وگو
پوستری که شامل چهار تصویر از بازنمایی چهار عدد مختلف است را برای دانش‌آموزان نمایش دهید. می‌توانید پوستر متناسب با پایه‌ای که تدریس می‌کنید را از پیوست همین طرح یادگیری انتخاب کنید یا خودتان آن را طراحی کنید؛ در این صورت خوب است پاسخ‌های بچه‌ها را پیش‌بینی کنید و بازنمایی عددها را طوری متناسب با پایه‌ی مورد نظر خود طراحی کنید که مطمئن باشید که هر یک از بازنمایی‌ها می‌تواند پاسخ سوال باشد.
برای دانش‌آموزان توضیح دهید که در پوستر، چهار بازنمایی مختلف از چهار عدد نشان داده شده‌است. از آن‌ها بخواهید که با دقت به آن‌ها نگاه کنند و بگویند که کدام یک از آن‌ها با بقیه فرق می‌کند؟ و به چه دلیل؟
پوستر مناسب برای پایه‌ی دوم
پوستر مناسب برای پایه‌ی سوم
این سوال، تنها یک پاسخ درست ندارد و هر کدام از عددها می‌تواند پاسخ سوال باشد. مهم این است که دانش‌آموزان برای انتخاب خود دلیل داشته باشند و آن را ارائه کنند.
برای افزایش فرصت تفکر و مشارکت دانش‌آموزان، ابتدا از آن‌ها دعوت کنید تا حدود یک دقیقه به صورت انفرادی، در سکوت فکر کنند و به تعداد دلیل‌هایی که برای تفاوت یکی از گزینه‌ها با سایر آن‌ها دارند، انگشت‌هایشان را بالا ببرند؛ به این صورت که اگر یک دلیل برای تفاوت آن با بقیه داشتند، یک انگشت را بالا ببرند، اگر دو دلیل داشتند، دو انگشت و به همین ترتیب برای دلیل‌های بیشتر، تعداد انگشتان بیشتر.
سپس از دانش‌آموزان دعوت کنید تا نظرشان را بلند با همه‌ی کلاس در میان بگذارند. در حین گفت‌وگو با دانش‌آموزان در مورد دلیل انتخابشان، از باقی کلاس سوال بپرسید تا از این طریق باعث به جریان انداختن گفت‌وگوی ریاضی‌وار در کلاس شوید. سوالاتی مانند:
- می‌توانی این چیزی که گفتی را روی شکل نشان دهی؟
- آیا با نظر دوستتان موافقید؟ چرا؟
- آیا کسی ایده‌ی دیگری دارد؟
بعد از حدود پانزده دقیقه که ایده‌های دانش‌آموزان در کلاس به اشتراک گذاشته شد و گفت‌وگو صورت گرفت، از آن‌ها بخواهید دو دقیقه با بغل‌دستیشان گفت‌وگو کنند و به یک دلیل متفاوت که در میان پاسخ‌ها نبود، فکر کنند.
بعد از آن، دوباره گفت‌وگوی کلاسی برای شنیدن ایده‌های جدید دانش‌آموزان صورت خواهد گرفت.
نمونه‌هایی از پاسخ‌های دانش‌آموزان
دانش‌آموزان پایه‌ی دوم:
- تصویر بالا و چپ؛ چون یک عدد فرد است، درحالی که بقیه‌ی عددها زوج هستند.
- تصویر بالا و چپ؛ چون از پنج‌تایی‌ها درست شده‌است.
- تصویر پایین و چپ؛ چون یکی ندارد.
- تصویر بالا و راست؛ چون بزرگترین عدد است.
- تصویر پایین و راست؛ چون یکانش از همه بزرگتر است.
دانش‌آموزان پایه‌ی سوم:
- تصویر بالا و چپ؛ چون از همه بزرگتر است. چون به دسته‌های پنج‌تایی تقسیم نمی‌شود.
- تصویر پایین و چپ؛ چون فقط هزارگان دارد و یکان و دهگان و صدگانش صفر هستند. چون مهره و دانه و سکه ندارد.
- تصویر بالا و راست؛ چون عدد فرد است. چون یکانش پنج است. چون پول است.
- تصویر پایین و راست؛ چون فقط با سه تا دانه ساخته شده است.
گام دوم؛بازاندیشی
بعد از انجام فعالیت بالا، از دانش‌آموزان بپرسید:
- کدام یک از ایده‌هایی که امروز مطرح شد برای شما جالب بود؟ چرا؟
- با شنیدن این همه ایده‌ی متفاوت، چه حسی دارید؟
دیدگاهتان را بنویسید