زهره پندی

موازی، متقاطع و عمود بر هم

۲۹۴

چکیده

در این فعالیت، دانش‌آموزان تلاش می‌کنند تا خط‌های موازی، متقاطع و عمود بر هم را در بین تعدادی از خطوط بیابند و مشخص کنند.

به این تصویر نگاه کنید.

کدام‌یک از خطوط موازی‌ هستند؟ با رنگ کردن خط‌ها، آن‌ها را مشخص کنید.

کدام‌یک از خطوط متقاطع هستند؟

در بین خطوط متقاطع، کدام‌یک از آن‌ها، عمود بر هم هستند؟ چه‌طور متوجه شدید؟ با کشیدن علامت مربع کوچک، خط‌های عمود بر هم را مشخص کنید.

شرح فعالیت
گام اول

در تصویر مقابل خطوط قرمز رنگ با هم موازی هستند. خطوط زرد رنگ متقاطع هستند و دو خط سبز رنگ، علاوه بر متقاطع بودن بر هم عمود هستند.

خط‌های موازی و متقاطع را به بچه‌ها معرفی کنید و از بچه‌ها بخواهید در اطراف خود مثال‌هایی تقریبی از خطوط موازی و خطوط متقاطع پیدا کنند.

گام دوم

در ادامه، کاربرگ «موازی، متقاطع و عمود بر هم» را در اختیار بچه‌ها قرار دهید تا به صورت چشمی خطوط موازی را پیدا کنند و هر دسته از خط‌های موازی را با یک رنگ، پر رنگ کنند. در حین انجام کار، به آن‌ها سر بزنید و از آن ها سوالاتی بپرسید. برای مثال: «چرا این دو خط را موازی در نظر گرفتی؟»، «آیا می‌توانی دو خط موازی دیگر در این صفحه پیدا کنی؟»، «چرا این دو خط را موازی در نظر نگرفتی؟» و…

بعد از آن، ابتدا از هر دو نفری که در کنار هم نشسته‌اند بخواهید تا برگه‌های یکدیگر را بررسی کنند. می‌توانید به طور کلاسی نیز این بررسی را انجام دهید.

گام سوم

 سپس خطوط متقاطع و حالت خاصی از دو خط متقاطع، یعنی دو خط عمود بر هم را معرفی کنید و کاربرگ «موازی، متقاطع و عمود بر هم» دیگری به آن‌ها دهید تا ابتدا به صورت چشمی، خطوط عمود بر هم را پیدا کنند و سپس با استفاده از گونیا، درستی حدسشان را بررسی کنند و در نقطه تقاطع دو خط عمود، علامتی شبیه یک مربع کوچک (مانند نمونه) برای نشان دادن عمود بودن دو خط، قرار دهند. در حین کار به دانش‌آموزان سر بزنید و نحوه‌ی استفاده از گونیا توسط آن‌ها را ببینید و در صورت لزوم بازخورد مناسب دهید. همچنین می‌توانید سوالاتی شبیه سوالات بالا، اما در مورد دو خط متقاطع یا عمود، از آن‌ها بپرسید. از بغل‌دستی‌ها بخواهید کار همدیگر را بررسی کنند و در آخر نیز کاربرگ را در کلاس بررسی کنید.

گام چهارم؛ بازاندیشی

در آخر می‌توانید از دانش‌آموزان بپرسید:

  • به کدام خطوط موازی یا متقاطعی که در کلاس مطرح شد، فکر نکرده بودید و برایتان جالب بود؟
  • یکی از بدفهمی‌های بچه‌ها در فعالیت این است که فرض مساوی بودن را هم برای توازی دو ‌پاره‌خط در نظر می‌گیرند که فرض درستی نیست.
    یکی دیگر از فرض‌های نادرست بچه‌ها فرض افقی بودن خطوط موازی و عمودی و افقی بودن خط‌های عمود بر هم است.
منابع آموزشی مربوط به این طرح درس

  • کاربرگ
    موازی، متقاطع و عمود بر هم
    زهره پندی
    موازی، متقاطع و عمود بر هم

    در این کاربرگ قرار است دانش‌آموزان، خطوط موازی، متقاطع و عمود بر هم را مشخص کنند.

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *