زهره پندی

۱۰۰۰ خانه یعنی چقدر؟

۸۱

چکیده

در این طرح یادگیری از دانش‌آموزان خواسته می‌شود تا از کاغذهای شطرنجی، ۱۰۰۰ خانه را جدا کنند. بدین سبب دانش‌آموزان به ترکیب‌های مختلف یک عدد فکر می‌کنند و با بازنمایی مساحتی آن گامی در تقویت تخمین اندازه‌ی اعداد و نسبت آن‌ها با هم بر می‌دارند.

۱۰۰۰ خانه یعنی چقدر؟

به کمک قیچی، ۱۰۰۰ خانه از کاغذهای شطرنجی جدا کنید.

شرح فعالیت
گام اول؛ کار فردی

بچه‌ها را به گروه‌های دو نفره تقسیم کنید. وسایل لازم را در اختیار آن‌ها قرار دهید و از آن‌ها بخواهید که ۱۰۰۰ تا خانه‌ی شطرنجی جدا کنند و به هم بچسبانند و برگه‌ای به مساحت ۱۰۰۰ خانه درست کنند. برای برگه‌های شطرنجی می‌توانید از ابزار کاغذی «برگه‌های شطرنجی» استفاده کنید.

در هنگام انجام فعالیت، مربی به دانش‌آموزان سر می‌زند و تلاش می‌کند شواهدی را از کار بچه‌ها جمع‌آوری کند. برای مثال اینکه چه کسانی هنوز یکی یکی می‌شمرند و چه کسانی راهبردهای توسعه یافته‌تری مانند شمارش چندتا چندتا یا تفکر ضربی دارند. جمع‌آوری این شواهد برای طراحی فعالیت‌های بعدی و حمایت از دانش‌آموزانی که سطح عملکرد پایین‌تری دارند، موثر است.

هنگام سر زدن به دانش‌آموزان، شاید تشخیص دهید پرسیدن سوال‌های زیر از یک دانش‌آموز می‌تواند کمک کننده باشد:

  • چطور داری ۱۰۰۰ تا خانه را مشخص می‌کنی؟ لطفا توضیح بده که چه کاری داری انجام می‌دهی.
  • فکر می‌کنی با چه مقدار از این کاغذهای شطرنجی می‌توان ۱۰۰۰ تا خانه را درست کرد؟ (۱۰۰۰ تا خانه حدوداْ چقدر از این خانه‌های شطرنجی می‌شود؟)

به طور کلی، هدف این نیست که دانش‌آموزان را در هنگام کار متوقف کنیم تا راهبردشان را توسعه دهند بلکه عمده‌ی این هدف در کار گروهی و گفت‌وگوی پایانی کلاس دنبال خواهد شد.

گام دوم؛ کار گروهی

دانش‌آموزان را به گروه‌های سه یا چهار نفره تقسیم کنید به طوری که تنوعی از روش‌ها در هر گروه وجود داشته باشد و از آن‌ها بخواهید تا روش‌های خود را با سایر اعضای گروه به اشتراک بگذارند و در نهایت یک روش را برای معرفی به کل کلاس، انتخاب کنند.

گام سوم؛ گفت‌وگوی جمعی

از هر گروه یک نفر نماینده می‌شود تا توضیح دهد که گروهشان از چه روشی برای مشخص کردن ۱۰۰۰ خانه استفاده کرده است.

گام چهارم؛ بازاندیشی

در آخر می‌توانید سوال‌ زیر را از کل کلاس بپرسید و از هر کسی بخواهید به آن پاسخ بدهد.

  • اگر بار دیگر بخواهید این فعالیت را انجام دهید کدام روش از بین روش‌های گفته شده در کلاس را انتخاب می‌کنید؟ چرا؟

در ادامه، تعدادی از نمونه کارهای دانش‌آموزان پایه سوم آورده شده‌است. همان‌طور که از نمونه کارها مشخص است، فعالیت به گونه‌ای است که دستوالعمل خاصی را به دانش‌آموزان دیکته نمی‌کند؛ بلکه کمک می‌کند دانش‌آموزان در هر سطحی که هستند بتوانند درگیر فعالیت بشوند و راه‌حلی برای مسئله پیدا کنند.

دانش‌آموز زیر ۱۵ تا ۱۵ تا خانه‌ها را جدا کرده و شمرده است. ( البته در مرحله‌ای از کارش دچار خطای محاسباتی شده‌است.)

دانش‌آموز سوم نیز به کمک اعداد بزرگتری مانند ۲۰، ۵۰ یا ۱۰۰ تلاش کرده است ۱۰۰۰ را بسازد.

  • لازم نیست برگه‌ی ۱۰۰۰ خانه‌ای لزوما مستطیل شکل باشد و می‌تواند هر شکلی داشته باشد.
  • بچه‌ها برای انجام این فعالیت باید بتوانند ۱۰۰۰ را به صورت ترکیبی از اعداد دیگر ببینند. پیشنهاد می‌شود پیش از انجام این فعالیت، فعالیت «۱۰۰۰ یعنی چه؟» در همین سایت را انجام دهید.
  • می‌توانید این فعالیت را با مطرح کردن اعداد دیگر مانند ۱۰۰ یا ۵۰۰ یا در پایه‌های مختلف اجرا کنید؛ توجه کنید که عدد مورد نظر باید نه آنقدر کوچک باشد که بچه‌ها به‌جای فکر کردن به ترکیب اعداد به شمارش خانه‌ها بپردازند و نه آنقدر بزرگ باشد که کاغذ و زمان زیادی صرف انجام فعالیت شود.
  • معمولا برای نمایش عدد ۱۰۰۰ از یک مکعب با ابعاد ۱۰ استفاده می‌شود که نسبت ۱ و ۱۰۰۰ را به‌خوبی نشان نمی‌دهد، مدل‌های طولی مانند فعالیت «۱۰۰۰متر یعنی تا کجا؟» و مدل‌های مساحتی مانند این فعالیت، نسبت ۱ و ۱۰۰۰ را بهتر نمایش می‌دهد.

منابع آموزشی مربوط به این طرح درس

  • ابزار کاغذی
    برگه‌‌های شطرنجی
    زهره پندی
    برگه‌‌های شطرنجی

    برگه‌های شطرنجی در فعالیت‌های زیادی به‌کار می‌آیند. هر کدام از این فعالیت‌ها ممکن است به برگه‌ای شطرنجی با خانه‌هایی با اندازه‌ای ویژه نیاز داشته باشند. در فایل‌های زیر برگه‌های شطرنجی،…

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *