عدد ۱۷ را در چه عددی ضرب کنیم تا حاصل عددی بین ۸۰۰ و ۸۳۰ باشد؟
یک تخمین بزنید و بعد نتیجه‌ی کارتان را بررسی کنید. اگر لازم بود تخمین‌های دیگری را امتحان کنید.
چطور توانستید عدد مناسبی را تخمین بزنید؟
شرح فعالیت
گام اول؛ کاوش
دانش‌آموزان را به گروه‌های دو نفره تقسیم کنید و به هر گروه یک ماشین‌حساب بدهید. روش فعالیت را برای آن‌ها توضیح دهید.
می‌خواهیم از عدد ۱۷ شروع کنیم و آن را در عددی ضرب کنیم تا حاصل عددی بین ۸۰۰ و ۸۳۰ باشد. در هر گروه بچه‌ها به ترتیب یک حدس می‌زنند و بعد به کمک ماشین‌حساب حاصل ضرب عددی که حدس زده‌اند را در ۱۷ پیدا می‌کنند. اگر حاصل عددی بین ۸۰۰ و ۸۳۰ بود کار تمام است، اما اگر نبود، نوبت نفر بعدی است که به کمک تخمین زدن یک حدس بزند و آن را به کمک ماشین‌حساب بررسی کند.
مثلا فرض کنید در یک گروه دو نفره، یکی از دانش‌آموزان عدد ۲۵ را انتخاب کند. او ۱۷ را در ۲۵ ضرب می‌کند و به حاصل ۴۲۵ می‌رسد. چون ۴۲۵ در بازه‌ی ۸۳۰ – ۸۰۰ نیست، نوبت نفر بعدی می‌شود. او می‌خواهد حاصل را تقریبا دو برابر کند، پس عدد ۴۵ را انتخاب می‌کند. اما با ضرب کردن ۴۵ در ۱۷ به عدد ۷۶۵ می‌رسد که به هدف خیلی نزدیک‌تر شده، اما هنوز در بازه‌ی آن نیست. باز نوبت نفر اول است که عدد دیگری را امتحان کند. این کار تا جایی ادامه پیدا می‌کند که حاصل ضرب بین ۸۰۰ و ۸۳۰ باشد. بعد از این عدد شروع و هدف متفاوتی به آن‌ها بدهید تا روی مسئله‌ی جدید کار کنند.
این فعالیت را می‌توانید با عملیات مختلف و اعداد شروع و پایان متفاوت انجام دهید. در تصویر پایین تعدادی مسئله برای نمونه آمده است.
در زمان انجام فعالیت بین گروه‌ها قدم بزنید و کار آن‌ها را مشاهده کنید. می‌توانید سوال‌هایی مانند سوال‌های زیر از آن‌ها بپرسید:
- چرا این عدد – برای مثال ۲۵ – را انتخاب کردی؟ دلیلت را توضیح بده.
- چطور تصمیم گرفتی که این تغییر – برای مثال از ۲۵ به ۴۵ – را در عددت بدهی؟
- حالا که به بازه‌ی هدف نزدیک شده‌ای و کمی مانده به آن برسی تصمیم داری عددت را چقدر تغییر بدهی؟
- با انتخاب دوستت موافقی؟ به نظرت حاصل ضرب کمتر از بازه‌ی هدف می‌شود یا بیشتر از آن؟ برای این پاسخ چه دلیلی داری؟
گام دوم؛ گفت‌وگوی کلاسی
از آن‌جایی که احتمالا ایده‌های بچه‌ها متنوع است، می‌توانید در انتها آن‌ها را برای یک گفت‌وگوی کلاسی دور هم جمع کنید و از آن‌ها بخواهید ایده‌هایشان را با کلاس به اشتراک بگذارند. در این زمان می‌توانید به جز سوالات قبلی، این سوالات را هم از بچه‌ها بپرسید:
- چه چیزی در این مسئله‌ها کار را برای شما سخت می‌کرد؟
- چه تصمیمی گرفتید که کار را برای شما ساده کرد؟
- یک ایده‌ی جالب که از دوستتان شنیدید را شرح بدهید.
گام سوم؛ بازاندیشی
در پایان، می‌توانید از دانش‌آموزان بپرسید:
- کدام قسمت فعالیت برای‌تان سخت بود؟
- امروز چه چیزی تازه‌ای راجع به عملیات اعداد یاد گرفتید؟
دیدگاهتان را بنویسید